อย่ายึดติดความหมายที่หนึ่ง (๒)

perfectคำนี้นักแปลส่วนใหญ่มักแปลกันว่า สมบูรณ์แบบ สมบูรณ์แบบ สมบูรณ์แบบ ทั้งที่ความจริงแปลได้อีกหลายแบบ perfect confidenceวลีแรกนี้ ถ้าเป็นบทสนทนา แปลได้สองแบบ รสคำรสความเท่ากันมั่นใจเต็มที่มั่นใจที่สุด แต่ถ้าเป็นบทบรรยาย ใช้สองวลีนั้นไม่งาม ควรแปลแบบนี้ดีกว่าครับมั่นใจเต็มเปี่ยมเปี่ยมความมั่นใจ จากนั้นลองอ่านตัวอย่างวลี/ประโยคอื่น ๆ ที่ยกมา ก็น่าจะเข้าใจการแปลโดยไม่ยึดติดความหมายที่หนึ่งครับ it would have been a perfect crimeอาชญากรรมนี้ก็คงไร้ช่องโหว่ Preparation protects you, and provide the space you need to find the perfect moment to attack.การเตรียมพร้อมช่วยป้องกันคุณและเปิดช่องให้คุณรุกในจังหวะที่เหมาะสม this thearticality is the perfect vehicle to enjoy these ancient wondersโรงละครเสมือนนี้ทำให้ผู้ชมดื่มด่ำสิ่งมหัศจรรย์ยุคโบราณได้เต็มที่ But first it was […]

Posted by Patima Rachatawarn
On February 22, 2019
0 Comments
1 likes

อย่ายึดติดความหมายที่หนึ่ง (๑)

ปัญหาใหญ่ของนักแปลคือ การแปลโดยยึดติดความหมายที่หนึ่ง ซึ่งมาจากการเรียนภาษาด้วยวิธีที่ไม่ค่อยเหมาะสมคือการท่องจำคำศัพท์ ลองมาดูคำศัพท์ที่ไม่ได้แปลด้วยความหมายที่หนึ่งสักหนึ่งคำที่มักแปลกันผิดเกือบทั้งประเทศ mean ที่ไม่ได้แปลว่า หมายถึง, หมายความว่า อย่างแรกที่พบบ่อยที่สุด แปลว่า พูดจริง เช่น Did you mean what you said?คุณพูดจริงหรือเปล่า ประโยคนี้เป็นรูปประโยคมาตรฐาน ผมเห็นมาหลายสิบครั้ง แต่เคยเจอครั้งเดียวที่นักเขียนตัดคำเหลือเท่านี้ You mean that?นายพูดจริงหรือ I mean it. (เท่าที่ตรวจแก้งานมา ตัวละครเกือบทุกคนตอบแบบนี้)ฉันพูดจริง อย่างที่สองที่พบบ่อยรองลงมา แปลว่า เข้าใจ Dad doesn’t say anything, but he knows what I mean.พ่อไม่พูดอะไรอีก แต่เข้าใจที่ผมพูด if you know what I mean (วลีนี้บางครั้งนักเขียนอาจใช้ see แทน know แต่พบน้อยกว่า)ถ้านายเข้าใจที่ฉันพูด Do […]

Posted by Patima Rachatawarn
On February 21, 2019
0 Comments
1 likes

คำประสมคมภาษา (๑)

นิยามคำประสม คำที่เกิดจากการนำคำมูลตั้งแต่ ๒ คำขึ้นไปมาประสมกันแล้วได้คำใหม่ มี ๓ ประเภท เหลือเค้าเดิม คลังสินค้า, ตาแข็ง เดาความหมายยาก ปล่อยไก่, เต็มรัก เป็นสำนวน ไก่อ่อน, นกรู้ คำประสมสารพัดหน้า ยกมาเฉพาะคำประสม/สำนวนที่คำว่า “หน้า” อยู่ข้างหลังครับ ตีหน้าตาย ทำหน้าเฉยเหมือนไม่มีความรู้สึกหรือไม่รู้เรื่อง เป็นคำประสมสารพัดหน้าที่มีมากที่สุดในคลังศัพท์ ได้แก่ deadpan His features are still, hard as stone. I kept my expression as blank as I could. I kept my face carefully neutral poker-faced straighten his face ขายหน้า/เสียหน้า แม้จะแปลเหมือนกัน แต่ในเรื่องย้อนยุคเกิน ๒๐๐ […]

Posted by Patima Rachatawarn
On February 14, 2019
0 Comments
1 likes

คลังความรู้จากครูหนอนฯ ๗

ดูเหมือนง่าย (๒)Henry was standing in the middle of the room, in the middle of the human storm that was his family, holding the baby protectively to his chest. ประโยคนี้มีคำยากอยู่คำเดียวคือ human storm ซึ่งหมายถึงคนจำนวนมากที่เคลื่อนไหวดูวุ่นวาย ส่วนความไม่ง่ายอยู่ที่ความแตกต่างของรูปประโยค เนื่องด้วยภาษาไทยไม่นิยมใช้เครื่องหมายวรรคตอน จึงต้องเอาท่อนที่ ๒ มาขึ้นต้นประโยค ถึงจะอ่านรื่นท่ามกลางคนในครอบครัวพลุกพล่าน เฮนรี่ยืนอยู่กลางห้อง อุ้มทารกอย่างทะนุถนอมไว้แนบอก Tom’s whole body jerked with shock. He swung to face James, and stared. สองประโยคนี้ต้องแปลรวบเหลือประโยคเดียว ไม่ควรแปลโดยแกะไปทีละคำ […]

Posted by Patima Rachatawarn
On January 31, 2019
0 Comments
1 likes

คลังความรู้จากครูหนอนฯ ๖

การแปลอารมณ์กลัว/ตื่นเต้น เป็นการแปลยากที่ยากกว่าครั้งก่อนๆ จึงยกตัวอย่างมาให้ดูสองตัวอย่างพร้อมคำอธิบายhave/get butterflies (in your stomach)ตัวอย่างนี้ดูออกง่ายว่าเป็นสำนวน เพราะผีเสื้อย่อมไม่มีทางเข้าไปอยู่ในท้องคนเป็นๆ ได้ จากนั้นเปิดดิคดูความหมายto feel very nervous before doing somethingแล้วแปลให้เข้ากับบริบท ผมเคยแก้สำนวนนี้สองหน ซึ่งสถานการณ์เหมือนกันคือ พระเอกเข้าใกล้นางเอกจนจมูกแทบจะชนกัน แต่นางเอกนิสัยต่างกัน เลยแก้ว่าใจเต้นตึ้กตั้ก, ใจหวิวๆ fear was tearing her apartวลีนี้พบหลายครั้ง ซึ่งนักแปลดูไม่ออกสักคนว่าเป็นสำนวน ถึงแปลคล้าย ๆ กันว่า ความกลัวฉีกเธอเป็นเสี่ยงๆ /ชิ้นๆความหมายในดิคว่าto make someone feel extremely unhappy or upsetแล้วแปลให้เข้ากับบริบท โดยใช้สำนวนไทยที่เรามีอยู่แล้ว เช่นเธอขวัญหนีดีฝ่อ, อกสั่นขวัญแขวน, กลัวจับขั้วหัวใจ ต่อไปเป็นตัวอย่างอีกแปดวลี/ประโยค เพื่อให้ครบสิบเหมือนทุกครั้งครับalmost afraid to moveแทบไม่กล้าขยับตัว be filled with a wild excitementตื่นเต้นระทึกขวัญ […]

Posted by Patima Rachatawarn
On January 16, 2019
0 Comments
0 likes

คลังความรู้จากครูหนอนฯ ๕

วลี/ประโยคในนิยายจีนที่ได้อิทธิพลภาษาอังกฤษ ลอกมาให้ดูสิบตัวอย่างเช่นเคยครับ ข้าสามารถจอดรถใกล้ๆ คุณหนูเดินตัดผ่านตรอก ไม่เกินหนึ่งเค่อก็สามารถไปถึง 老朽可以在附近停车，娘子徒步穿过坊间，不出一刻便能到了 ข้าจะจอดรถให้ใกล้ๆ คุณหนูเดินตัดผ่านตรอก ไม่เกินหนึ่งเค่อก็ไปถึง เขากล่าวอย่างเป็นธรรมชาติและหนักแน่น 这一番话说的自然又笃定 เขากล่าวเรียบๆ และหนักแน่น said naturally เขาเอื้อมมือไปเลิกมู่ลี่โดยไม่คิด 他想也不想的伸手挑开竹 เขาเอื้อมมือไปเลิกมู่ลี่ทันที without thinking ควบคุมอารมณ์ของตัวเองไว้ 稳住自己的情绪 ระงับอารมณ์ control yourself ใครจะรู้ (ลืมลอกภาษาจีนครับ) นึกไม่ถึง, เหลือเชื่อ, ไม่แน่ว่า/ไม่มีทางรู้ว่า… who knows? จากลักษณะต้องต้องโดนพิษก่อนตายอย่างไม่ต้องสงสัย 且症状是生前中毒无疑 จากลักษณะต้องโดนพิษก่อนตายแน่ no doubt/without doubt ถามด้วยรอยยิ้ม(นี่ก็ลืมภาษาจีน) ถามยิ้มๆ said with a smile นึกย้อนกลับไป (ลืมอีกแล้ว) […]

Posted by Patima Rachatawarn
On January 7, 2019
0 Comments
0 likes

คลังความรู้จากครูหนอนฯ ๔

พูด เป็นกริยาที่น่าจะใช้บ่อยที่สุดในวรรณกรรมแต่ละเล่ม แต่การจะแปลคำว่า พูด ให้หลากหลาย และฟังเป็นภาษาไทยที่สละสลวยนั้นยากทีเดียว บางคราวก็ต้องเสียเวลาคิดไปเป็นวัน ๆ ครูหนอนฯ จึงรวบรวมตัวอย่างการแปลคำ “พูด” ที่จัดว่าเด็ดมาให้ท่านสมาชิกฯ ได้ดาวน์โหลดไปใช้กันแล้วค่ะ ตัวอย่าง said a small voice เสียงพูดเบา ๆ said again ย้ำ said aggressively พูดขึงขัง said brutally พูดโผงผาง said carelessly ทักอย่างไม่ใส่ใจ said coldly พูดเสียงเย็นชา said curtly พูดห้วน ๆ said darkly กระชากเสียง said drily/dryly พูดหน้าตาย said firmly พูด/ย้ำหนักแน่น said flatly พูดเฉียบขาด, พูดเสียงเรียบ said […]

Posted by Patima Rachatawarn
On December 17, 2018
0 Comments
0 likes

คลังความรู้จากครูหนอนฯ ๓

เต็มไปด้วย เต็มไปหมด คำว่า เต็มไปด้วย เป็นคำที่ไม่ควรใช้ โดยเฉพาะการบรรยายความรู้สึก เพราะเห็นภาพไม่ชัด เช่น ใบหน้าเต็มไปด้วยความชื่นมื่น ใบหน้าเต็มไปด้วยความประหลาดใจ ใบหน้าเต็มไปด้วยความตื่นเต้น สามวลีนี้ ควรใช้คำว่า เห็นชัด แทน เต็มไปด้วย แล้วเปลี่ยน ใบหน้า เป็น สีหน้า เรียงใหม่ให้ดูเป็นตัวอย่างหนึ่งวลี สีหน้าตื่นเต้นเห็นชัด ในสายตาเต็มไปด้วยความวิงวอน วลีนี้ก็ใช้คำว่า เห็นชัด ได้เช่นกัน แววตาวิงวอนเห็นชัด บางวลีอาจใช้การซ้อนคำ เช่น ใบหน้าเต็มไปด้วยความฉงน – สีหน้าฉงนฉงาย ใบหน้าเต็มไปด้วยความดีใจ – สีหน้าดีอกดีใจ แม้ในใจจะเต็มไปด้วยความสงสัย – แม้จะสงสัยใคร่รู้ แม้ในใจจะเต็มไปด้วยความโกรธ – แม้จะโกรธเกรี้ยว เต็มไปด้วยความโกรธแค้น – โกรธเป็นฟืนเป็นไฟ เต็มไปด้วยความเกลียดชัง – จงเกลียดจงชัง เต็มไปด้วยความกังวล – กลัดกลุ้มกังวลใจ ตบท้ายอีกหนึ่งวลี ใบหน้าเต็มไปด้วยความหวาดกลัว วลีนี้แก้เยอะหน่อย เพื่อให้เห็นภาพชัด สีหน้าตื่นตระหนก […]

Posted by Patima Rachatawarn
On November 16, 2018
0 Comments
0 likes

ร่วมพิธีสวดพระอภิธรรมศพ รองศาสตราจารย์มาลิทัต พรหมทัตตเวที

วันที่ ๑๔ พ.ย. ที่ศาลา ๑๑ วัดธาตุทอง ม.ล.วีรอร วรวุฒิ นายกสมาคมนักแปลและล่ามแห่งประเทศไทย ไปร่วมพิธีสวดพระอภิธรรมศพ รองศาสตราจารย์มาลิทัต พรหมทัตตเวที นักแปลอาวุโสดีเด่น รางวัลสุรินทราชา พ.ศ. ๒๕๕๑ ราชบัณฑิตสาขาการแปลและล่าม นักเขียน-นักแปลอิสระ และกรรมการในคณะอนุกรรมการหลายชุดของสำนักงานเสริมสร้างเอกลักษณ์ของชาติ ทั้งนี้ทางสมาคมฯ ได้มอบพวงหรีดหนังสือ ซึ่งส่งต่อไปยังศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านบอนเขียว เพื่อเป็นประโยชน์ต่อเยาวชนต่อไป ประวัติโดยย่อ : รองศาสตราจารย์มาลิทัต พรหมทัตตเวที สาขา : วรรณศิลป์ การศึกษา : ปริญญาโท University of Wisconsin, Madison, USA ประวัติโดยย่อ รองศาสตราจารย์มาลิทัต พรหมทัตตเวที เรียนระดับมัธยมศึกษาตอนต้นที่โรงเรียนมาแตร์เดอี ก่อนเข้าเรียนโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย จากนั้นเข้าเรียนคณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยได้ ๑ ปี แล้วได้รับทุน ก.พ. ไปศึกษาต่อ ณ สหรัฐอเมริกา เมื่อเรียนจบปริญญาโทด้านภาษาอังกฤษได้รับราชการครูที่คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่เป็นเวลา ๕ ปี ก่อนจะย้ายมาประจำภาควิชาภาษาอังกฤษและภาษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง โดยสอนวิชาวรรณคดีอังกฤษและอเมริกัน […]

Posted by Patima Rachatawarn
On November 15, 2018
0 Comments
0 likes

บรรยากาศงานประชุมใหญ่สามัญประจำปี ๒๕๖๑

ผ่านพ้นไปแล้วสำหรับงานประชุมใหญ่สามัญประจำปี ๒๕๖๑ ของสมาคมฯ ที่จัดขึ้น ณ นานมีบุ๊คส์ ขอขอบคุณท่านสมาชิกที่มาร่วมงานประชุมฯ ขอบพระคุณวิทยากรและสมาชิกรุ่นแรกๆ ของสมาคมฯ คุณสุณี ธนาเลิศกุล อดีตบรรณาธิการ Reader’s Digest ประเทศไทย ที่กรุณามาแนะนำการแปลอย่างไรไม่ให้ปวด หมอนวดตกงาน ตั้งแต่ท่านั่งที่ถูกต้อง ท่าสำหรับผ่อนคลายกล้ามเนื้อคอบ่าไหล่ ซึ่งเป็นปัญหาร่วมเรื้อรังของเหล่านักแปลติดโต๊ะ จนถึงสาธิตท่าแกว่งแขนแบบชี่กงที่เลื่องลือว่าช่วยขจัดโรคร้าย อันเป็นประโยชน์ต่อสมาชิกฯ มากทีเดียว ทั้งนี้ขอเรียนแจ้งผลการเลือกตั้งกรรมการชุดใหม่ตามตำแหน่งดังต่อไปนี้ค่ะ 1. นายกสมาคมฯ – มล.วีรอร วรวุฒิ 2. อุปนายกคนที่ 1 – นายสถาพร ฉันท์ประสูตร 3. อุปนายกคนที่ 2 – นายจิตติ หนูสุข 4. อุปนายกคนที่ 3 – นางอิฏฐพร ภู่เจริญ 5. เหรัญญิก – นายวิทูรย์ ภูริปัญญาวานิช 6. เลขาธิการ – […]

Posted by Patima Rachatawarn
On November 14, 2018
0 Comments
0 likes

Page 2 of 3123